ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΨΥΧΟΜΕΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ

Το Αθηνά Τεστ είναι ένα διαγνωστικό τεστ των μαθησιακών δυσκολιών για παιδιά 5-9 ετών, που σταθμίστηκε στο Ψυχομετρικό Εργαστήριο του Τμήματος Ψυχολογίας (τότε "Πρόγραμμα Ψυχολογίας") και ολοκληρώθηκε το 1999 (εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα). Υπεύθυνος στάθμισης: Ι. Ν. Παρασκευόπουλος, Ομότιμος Καθηγητής Ψυχολογίας, ΕΚΠΑ.  Το τεστ επανασταθμίστηκε (αναθεωρημένη και επαυξημένη έκδοση) από τους Παρασκευόπουλο, Ι.Ν. & Παρασκευοπούλου Π. το 2011 σε νέο σταθμικό δείγμα (εκδόσεις ΑθηνάΤεστ). Η θεωρητική στήριξη του τεστ επεξηγείται αναλυτικά σε χωριστό εγχειρίδιο που περιλαμβάνεται στο υλικό, ενώ οι πίνακες-πληροφορίες για τους Τυπικούς Βαθμούς (ανά ηλικιακό εξάμηνο), τις Αναπτυξιακές Ηλικίες, τα ψυχομετρικά χαρακτηριστικά και τις ιδιότητες του τεστ καθώς και οι Οδηγίες χορήγησης περιλαμβάνονται στον χωριστό Οδηγό εξεταστή.

Κατασκευή και στάθμιση τεσσάρων Εργαλείων στο πλαίσιο ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ «Κατασκευή και στάθμιση 12 διερευνητικών-ανιχνευτικών εργαλείων (κριτηρίων) των μαθησιακών δυσκολιών» με φορέα υλοποίησης το Πανεπιστήμιο Πατρών (Υπεύθυνος Έργου, Καθηγητής Κ. Πόρποδας) και υπεύθυνο Υποέργου 2 τον Καθηγητή Ηλ. Γ. Μπεζεβέγκη, Τμήμα Ψυχολογίας (τότε Πρόγραμμα Ψυχολογίας). Η στάθμιση ολοκληρώθηκε το 2008.

Για κάθε από τα πιο κάτω, πέραν του υλικού που είναι απαραίτητο για τη χορήγηση του κάθε εργαλείου (π.χ. οπτικά ερεθίσματα, φύλλα καταχώρισης απαντήσεων και ψυχολογικής αξιολόγησης, κ.ο.κ.), διαθέσιμη είναι και η Περιγραφή και θεωρητική στήριξη καθώς και ο Οδηγός εξεταστή που περιλαμβάνει τις οδηγίες χορήγησης αλλά και τα μεθοδολογικά, στατιστικά και ψυχομετρικά χαρακτηριστικά του κάθε τεστ. Στον ίδιο Οδηγό, για κάθε τεστ, περιλαμβάνονται επίσης οι πίνακες Τυπικών Βαθμών και Αναπτυξιακών Ηλικιών ανά αναπτυξιακή βαθμίδα.

Εργαλείο Ανίχνευσης Διαταραχών Λόγου και Ομιλίας σε Παιδιά Προσχολικής Ηλικίας (Τεστ Λόγου και Ομιλίας): Α. Οικονόμου, Ηλ. Μπεζεβέγκης, Κ. Μυλωνάς & Σ. Βαρλοκώστα.

Το Τεστ Λόγου και Ομιλίας είναι ένα εργαλείο που στοχεύει στον εντοπισμό και στην περαιτέρω διερεύνηση διαταραχών λόγου μέσω της αφήγησης ιστορίας και της κατονομασίας/κατανόησης αντικειμένων ή εικόνων για παιδιά προσχολικής ηλικίας (3-6 ετών). Η αφήγηση ιστορίας αποτελεί ένα έγκυρο και «οικολογικό» πλαίσιο για την αξιολόγηση του φυσικού λόγου των παιδιών και η δοκιμασία κατονομασίας/κατανόησης προσφέρει τη δυνατότητα μέτρησης του εκφραστικού και λειτουργικού λεξιλογίου.

Εργαλείο Ανίχνευσης και Διερεύνησης Διαταραχών Μνήμης στο Νηπιαγωγείο και στο Δημοτικό (Τεστ Μνήμης): Ηλ. Μπεζεβέγκης, Α. Οικονόμου & Κ. Μυλωνάς.

Το Τεστ Μνήμης αξιολογεί τη λεκτική και την οπτικοχωρική μνήμη σε παιδιά Νηπιαγωγείου-Δημοτικού. Αποτελείται από την Ανιχνευτική Κλίμακα Λεκτικής και Οπτικής Μνήμης, την Κλίμακα Ανάκλησης Ιστοριών και την Κλίμακα Ανάκλησης Οπτικών Πληροφοριών. Αν και οι κλίμακες αυτές δύνανται να χορηγηθούν ανεξάρτητα η μία από την άλλη, συνιστάται η χρήση τους μαζί, με την Ανιχνευτική Κλίμακα ως την πρώτη που χορηγείται και τις πιο εκτενείς στη συνέχεια αν η Ανιχνευτική Κλίμακα υποδείξει την ύπαρξη κάποιου σημαντικού προβλήματος. Η Κλίμακα Ανάκλησης Ιστοριών αξιολογεί τη λεκτική μνήμη μέσω της ανάκλησης ιστοριών αμέσως μετά την ανάγνωσή τους και μετά από καθυστέρηση, καθώς και την αναγνώριση του περιεχομένου των ιστοριών με θετική ή αρνητική απάντηση. Η Κλίμακα Ανάκλησης Οπτικών πληροφοριών αξιολογεί την ικανότητα ανάκλησης των θέσεων ενός αριθμού μαρκών δύο χρωμάτων, που τοποθετούνται σε φατνία.

Εργαλείο Ανίχνευσης και Διερεύνησης Διαταραχών της Διαδικασίας της Μάθησης και της Κατηγοριοποίησης στο Νηπιαγωγείο και στο Δημοτικό (Τεστ Μάθησης και Κατηγοριοποίησης): Α. Οικονόμου, Η. Μπεζεβέγκης, Κ. Μυλωνάς & Φ. Πολυχρόνη.

Το Τεστ Μάθησης και Κατηγοριοποίησης αποτελείται από την Κλίμακα Μάθησης και την Κλίμακα κατηγοριοποίησης. Η Κλίμακα Μάθησης αξιολογεί διαφορετικούς τομείς της μάθησης, όπως το εύρος προσοχής, η εννοιολογική οργάνωση, η ικανότητα ανάκλησης (ελεύθερα και με υποβοήθηση), η διατήρηση της πληροφορίας τη μνήμη και η ικανότητα διάκρισης πληροφοριών που έχουν δοθεί από άλλες που δεν έχουν δοθεί. Η Κλίμακα Κατηγοριοποίησης αξιολογεί την ικανότητα του παιδιού να δημιουργεί ομάδες με βάση διαφορετικές αντιληπτικές και εννοιολογικές διαστάσεις των αντικειμένων. Η κατηγοριοποίηση αποτελεί μια θεμελιώδη διαδικασία της μάθησης, διότι καθιστά εφικτή την ταξινόμηση των πραγμάτων σε ιεραρχικές δομές και προάγει την κατανόηση των σχέσεων μεταξύ των αντικειμένων.

Εργαλείο Ψυχοκοινωνικής Προσαρμογής Παιδιών Προσχολικής και Σχολικής Ηλικίας (Τεστ Ψυχοκοινωνικής Προσαρμογής): Χρ. Χατζηχρήστου, Φ. Πολυχρόνη, Ηλ. Μπεζεβέγκης & Κ. Μυλωνάς.

Τo Τεστ Ψυχοκοινωνικής Προσαρμογής είναι μια αξιολογική κλίμακα που εντοπίζει δεξιότητες ή ελλείμματα στον κοινωνικό, συναισθηματικό τομέα και τη σχολική προσαρμογή και ανιχνεύει δυσκολίες ενδοπροσωπικής και διαπροσωπικής προσαρμογής. Το τεστ μπορεί να χρησιμοποιηθεί πρώτον για να αξιολογήσει τα ψυχοκοινωνικά χαρακτηριστικά που συνδέονται με δυσκολίες μάθησης και δεύτερον, να εντοπίσει χαρακτηριστικά του ψυχοκοινωνικού προφίλ των παιδιών με διαγνωσμένες μαθησιακές δυσκολίες, τα οποία ενδέχεται να αποτελέσουν προβλεπτικούς παράγοντες προβλημάτων στη μαθησιακή πορεία του παιδιού.Το Τεστ Ψυχοκοινωνικής Προσαρμογής αποτελείται από τρεις κλίμακες, οι δύο πρώτες συμπληρώνονται από τον εκπαιδευτικό και αφορούν παιδιά προσχολικής (4-6 ετών) και σχολικής ηλικίας (7-12 ετών) και η τρίτη (αυτοαναφορά) συμπληρώνεται από μαθητές ηλικίας 10-12 ετών (Ε’ και Στ’ τάξη). Το τεστ για τα παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας περιλαμβάνει τέσσερις υποκλίμακες, την κοινωνική επάρκεια, την συναισθηματική επάρκεια, τη σχολική επάρκεια και  τα προβλήματα συμπεριφοράς. Στο τεστ αυτοαναφοράς, εκτός των παραπάνω τεσσάρων, προστίθεται και μια πέμπτη υποκλίμακα, η αυτοαντίληψη.